وقتی برگمان با نور داستان میگوید/ شکلگیری «نور زمستانی» با شک
تاریخ انتشار: ۱۰ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۴۰۳۷۵
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابطعمومی خانه هنرمندان ایران، پانصد و هفتاد و سومین برنامه سینماتک خانه هنرمندان ایران دوشنبه ۹ بهمن ۱۴۰۲ به نمایش نسخه مرمتشده فیلم سینمایی «نور زمستانی» به کارگردانی اینگمار برگمان محصول ۱۹۶۱ اختصاص داشت. پس از نمایش این فیلم، نشست نقد و بررسی آن با حضور شهرام اشرف ابیانه منتقد سینما برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
شهرام اشرفابیانه در این نشست گفت: خیلی خوشحالم که با شما فیلمی از برگمان را دیدم. این برای من و همه برگماندوستها اتفاق بزرگی است. شخصا بسیار کارهای برگمان را دوست دارم؛ ۳۲ سال است که سینمای او را دنبال میکنم و باید بگویم که معلم معنوی من است. اولین بار که دیدم در همین ایران به برگمان حمله کرده و او را شیاد خطاب میکنند؛ بسیار تعجب کردم، زیرا سینمای درخشانی دارد.
وی با بیان اینکه برگمان ۲ دوره کاری دارد، توضیح داد: دوره کلاسیک در دهه ۵۰ که در آن فیلمهایی چون «توتفرنگیهای وحشی» را ساخته است و دوره مدرن که از ۱۹۶۱ و با فیلم «همچون در یک آینه» شروع میشود و با دو فیلم دیگر، سهگانه مدرن او را شکل میدهد. فیلم «نور زمستانی» که امروز دیدیم، دومین فیلم از این سه گانه است. مخالفان او که بعضا آدمهای باسوادی هم هستند، میگویند اسلوب سینمایی که او راه انداخته تقلیدشده از موج نوی سینمای فرانسه بوده است. منظورشان این بوده که برگمان با تاثیر از موج نو سینمای فرانسه، خواسته خودش را نجات دهد. در صورتی که آنها به این دقت نمیکنند که برگمان هنرمندی چند وجهی است. به عنوان مثال او علاوه بر فعالیت در سینما، در تئاتر سوئد بسیار فعال بوده و دورهای طولانی ریاست تئاتر سلطنتی استکهلم را برعهده داشته و در حوزه نوشتن کارهای بسیاری انجام داده است.
این منتقد سینما بیان کرد: برگمان آدم مذهبی نیست اما چون پدرِ کشیشِ سختگیری داشته است، قوانین خانه پدر، روی او تاثیر گذاشته و دچار شک اگزیستانسیالیستی شده است که در این اثر نیز وجود دارد. یعنی شاید در مورد مقوله خدا صراحتاً چیزی درباره باور خود نگوید، اما انگار پرداختن به این موضوع او را رها نمیکند. در سهگانه دوره مدرن برگمان که با فیلم «همچون در یک آینه» شروع میشود، ما داستان خدا طرفیم. «همچون در یک آینه» داستان دختری را روایت میکند که از آسایشگاه روانی برگشته و منتظر دیدن خداست.
اشرفابیانه گفت: خیلی جالب است که در آنجا خدا در یکی از زیباترین و عجیبترین صحنههای تاریخ سینما در قالب یک عنکبوت برای او ظاهر میشود. چنین درک و دریافتی از مقولهای چون صحبت با خدا بسیار عجیب است. او با این کار عمقی به مسایل مذهبی میدهد که هیچ فیلمساز مذهبی تا آن زمان نتوانسته این کار را بکند. فیلمهای او بیشتر از هر فیلمساز مذهبی تاثیرگذار است. در فیلم دوم این سهگانه که «نور زمستانی» باشد، لحظهای اتفاق میافتد که انگار کل بنای آن فیلم بر این اساس شکل گرفته است، لحظهای که ما در قهرمان داستان شک میبینیم. این فیلم مهم است چون آن لحظهای که مسیح شک میکند را تصویر کرده است. در واقع فیلم نور زمستانی روی این سنگ بنا شکل میگیرد.
وی اظهار کرد: ایده فیلم «نور زمستانی» از آنجا شکل میگیرد که برگمان در جزیرهای از همه دور افتاده و در حال زندگی و نگارش شاهکارهایش است. خودش میگوید در زمان نگارش فیلمنامه پایانی برای آن نداشتم و نمیدانستم قصه را چطور ببندم اما در نهایت قصه با اتفاقی که برای خودش رخ میدهد پایان مییابد. او با پدرش وارد یکی از کلیساهای محلی میشود که آنچنان رونقی نداشته و افراد زیادی در آن حاضر نیستند. آنها منتظر کشیش هستند که دیر کرده است. کشیش با شرایط بیماری وارد میشود و میگوید به دلیل اینکه اوضاع مساعدی ندارد مراسم را مختصر برگزار میکند و به پشت جایگاه میرود. پدر برگمان که کشیش متعصبی بوده است، به آن پشت رفته و زمان طولانی را با او خشمگینانه نجوا میکند.
این منتقد سینما عنوان کرد: در این فیلم موسیقی نداریم و همهچیز سرد است اما لحظات درخشانی را میبینیم که با نور شکل گرفته است. برگمان در دورهای روی تمام ابزار سینمایی مطالعه کرده و تلاش میکند تا نسبت به هر آنچه در سینما است، اِشراف پیدا کند. به این ترتیب تبدیل به سینماگر مولف میشود که از همه اجزای سینمایی برای بیان آنچه میخواهد بیان کند، استفاده میکند. در فیلم نور زمستانی با فیلمبردار خود صحبت کرده و ایدههایی که در رابطه با نور دارد را با او در میان میگذارد. فیلمبردار او ماهها در کلیساهای مختلف میگردد و مطالعه نوری میکند تا به این چیزی که دیدیم برسد. به صورتی که در این فیلم از نور طبیعی استفاده شده است.
اشرفابیانه گفت: در فیلم شخصیتها به دنبال نوری هستند که میتواند نماد خدا باشد، خدایی که وجود دارد اما ارتباط خود را با آنها قطع کرده است. برگمان همه این موارد را با نقاشی نور به ما میرساند. در واقع فضا با نور ساخته شده و قصه با نور گفته میشود. اتفاقی که بیش از پیش به جذابیت این اثر اضافه کرده است.
کد خبر 6009275منبع: مهر
کلیدواژه: اینگمار برگمان سینماتک خانه هنرمندان ایران خانه هنرمندان ایران چهل و دومین جشنواره فیلم فجر چهل و دومین جشنواره تئاتر فجر تئاتر ایران جشنواره فیلم فجر هنرمندان تئاتر فیلم کوتاه مجتبی امینی فیلم مستند شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر تماشاخانه ایرانشهر جایزه سینمایی سینمای ایران فیلم سینمایی نور زمستانی سه گانه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۴۰۳۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آیا سلبریتیها جای کسی را در تئاتر تنگ کردهاند؟
حضور بازیگران سینما و تلویزیون، روی صحنه تئاتر، طی سالهای اخیر، با موجی از واکنشهای متفاوت مواجه بوده است. عدهای این حضور را غنیمت شمرده و آن را به نفع مصادیقی، چون جریان اقتصادی تئاتر نسبت دادند و در مقابل، برخی این حضور را ناامن دانسته و ساحت نمایش و صحنه را مبرا از آن رخدادهایی که مقابل دوربین سینما و تلویزیون میگذرد، میدانند.
خاک صحنه دامنگیر است
این تقابل طی سالیان اخیر، همواره به محلی در جهت مناقشه دو گروه تبدیل شده است، اما کفه قضاوت همواره به نفع موافقان این حضور، سنگینی کرده است علیالخصوص آنکه طی ماههای اخیر، اخباری مبنی بر حضور اینفلوئنسرها روی صحنه نمایش حسابی خبرساز شده بود. در چنین شرایطی استدلال موافقان حضور بازیگران سینما و تلویزیون در تئاتر این بود که در این زمینه، آیا حضور بازیگر حرفهای موجه است یا حضور اینفلوئنسرها؟
بسیاری از بازیگرانی که امروز به ستارههای دنیای سینما، شبکه نمایش خانگی و تلویزیون تبدیل شدهاند، از تئاتر شروع کردهاند و خاستگاه تئاتری دارنددر حال حاضر بازیگرانی، چون فرهاد آئیش، صابر ابر، بهرام افشاری، نادر فلاح، بهنام تشکر، کوروش سلیمانی، رامین ناصرنصیر، امیرحسین فتحی، نورا هاشمی، صدف اسپهبدی، محمد نادری نمایشهایی را به روی صحنه دارند؛ حضور بازیگران شناختهشده دیگر به پای ثابت تقویم سالیانه کشور تبدیل شده بهگونهای که در هر برهه زمانی در طول سال، بازیگران چهرهای را یافت میکنیم که نمایشهایی را به روی صحنه دارند.
لازم است به این نکته مهم اشاره کنیم که بسیاری از بازیگرانی که امروز به ستارههای دنیای سینما، شبکه نمایش خانگی و تلویزیون تبدیل شدهاند، از تئاتر شروع کردهاند و خاستگاه تئاتری دارند و اکنون که پس از مدتی، دوباره به صحنه تئاتر بازگشتهاند، نمیتوان این ایراد را بر آنها وارد دانست که چرا خود را به هنر نمایش سنجاق میکنند. خاک صحنه دامنگیر است و اگر باید انتقادی را به این دسته از بازیگران وارد دانست، باید عنوان کرد که چرا در طول این مدت، در عرصه نمایش کمکاری داشتهاند.
فارغ از این اتفاق، اگر بازیگری، خاستگاه تئاتری نداشته باشد و حالا به هر دلیلی درصدد تجربهاندوزی در این عرصه است، چرا باید جلوی این حضور را گرفت؟ نخست آنکه تمرینات منحصر تئاتر سبب کسب مهارتهای نوین و متفاوتی در آن بازیگر میشود که در ادامه مسیر بازیگری او تاثیرات مثبتی به همراه خواهد داشت.
چندین نمایش وجود دارند که از هیچ بازیگر چهرهای استفاده نکرده و بنابراین فضا برای کسانی که منحصرا فعالیت خود را در تئاتر دنبال میکنند به راحتی فراهم استثانیا سبب رونق اقتصادی تئاتر میشود که در تمام این سالها بهعنوان پاشنه آشیل نمایش مطرح بوده و ناملایمات بسیاری را در این هنر اصیل رقم زده است. ثالثا، هر نمایشی، نویسنده، کارگردان و تهیهکننده دارد. با توجه به حساسیتهای بالایی که در این زمینه وجود دارد و البته وسواسی که به ویژه در نگاه کارگردان موجود است، نمیتوان اینگونه اندیشید که یک بازیگر با هر قابلیتی که داشت، میتواند به روی صحنه رفته و اساسا شایستگی چنین حضوری را ندارد چرا که تمام این موارد، از فیلتر کارگردان و دیگر صاحبان نمایش عبور کرده و چیزی به دلخواه بازیگر رقم نمیخورد.
فارغ از تمامی این موارد، هماکنون چندین نمایش وجود دارند که از هیچ بازیگر چهرهای استفاده نکرده و بنابراین فضا برای کسانی که منحصرا فعالیت خود را در تئاتر دنبال میکنند به راحتی فراهم است و اینکه برخی عنوان میکنند حضور سلبریتیها، محدود شدن فضای کاری هنرمندان عرصه تئاتر را تشدید میکند، منطق درستی نداشته و نمیتوان بر آن تکیه کرد.
«حضور سلبریتیها در عرصه تئاتر تاکنون منتج به اتفاقهای خوبی شده که مهمترین آن، فروش بالای آن آثار بوده که اقتصاد این هنر را در طول سال با افزایش قابلتوجهی همراه کرده و سبب میشود تا سانسهای برخی از این نمایشها تا روزهای متوالی رزرو شده و سالنها پر شوند»
هنر تئاتر در کشور، نسبت به سینما و شبکه نمایش خانگی، از برخی محدودیتهای بعضا تاریخی رنج میبرد. در طول این سالها تلاشهای بسیاری صورت گرفته تا بسیاری از این محدودیتها مرتفع شود. رویکردی که قطعا با استقبال دوستداران و دلسوزان این هنر همراه است بنابراین نباید با ایراداتی از این دست، زمینه فعالیت در این عرصه را محدود کرد و مخاطب را نسبت به این هنر، دلسرد کرد. حداقل امروز که هنر نمایش، تلالویی ویژه در حیات پساکرونایی خود دارد، باید با همبستگی و دلسوزی، زمینه اعتلای بیشتر هنر تئاتر در کشور را رقم زد و موانع پیشرو را عقلانی و حسابشده مرتفع کرد.
منبع: ایرنا
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردی